• Temat Miesiąca
  • O nas
    • O nas
    • Zespół
    • Media o nas
    • Historia
    • Absolwenci
    • Dołącz do nas
  • Publikacje
    • AzymutTeksty uznanych autorów z pisma „Azymut”, wydawanego w przeszłości przez Tertio.
    • WitrażWspółczesna interpretacja nauczania społecznego Kościoła.
    • Historia w witrażuHistoria w pryzmacie KNS.
    • Kultura w witrażuO dziełach kultury nawiązujących do chrześcijaństwa.
    • Świat w witrażuO problemach społecznych na świecie w pryzmacie nauczania społecznego Kościoła.
    • Witraż republikańskiO chadeckiej trosce o dobro wspólne.
    • Witraż naukowyZagadnienia naukowe pod szkiełkiem nauczania społecznego Kościoła.
    • Globalne Południe pod LupąOcena bieżących wydarzeń na Globalnym Południu.
    • George WeigelBieżące teksty wybitnego amerykańskiego intelektualisty i przyjaciela Tertio.
    • KościółSzeroko i z różnych perspektyw o sacrum i profanum.
  • Wydarzenia
  • Podcast
  • Projekty
    • Konkurs Papieski dla studentówWokół nauczania Jana Pawła II – nagrodą roczne stypendium w Rzymie o wartości 15 000 euro.
    • TertionIntegracyjno-modlitewny zjazd absolwentów, wolontariuszy, sponsorów i przyjaciół Instytutu z rodzinami.
    • XXI Ogólnopolski Konkurs PapieskiJeden z największych o życiu i nauczaniu Jana Pawła II; dotąd wzięło w nim udział ok. 35 000 osób, nagrody główne: wycieczka do Rzymu.
    • Obóz Integracyjno-Naukowy dla Maturzystów i Studentów 2025 [TRWAJĄ ZAPISY]Okazja do spróbowania swoich sił w debatach, udziału w warsztatach i panelach dyskusyjnych.
    • Tertio Millennio on the free societyTrzytygodniowe, w pełni finansowane (8000 złotych) seminarium międzynarodowe.
    • Szkoła ZimowaKilkudniowe spotkanie dla studentów obejmujące wykłady, dyskusje oraz integracje.
    • Dar na 100“Pomnik” inicjatyw modlitewnych i charytatywnych Polaków na stulecie urodzin Jana Pawła II.
    • Szkoła WrześniowaTygodniowe seminarium o nauczaniu społecznym w Wadowicach.
    • Spotkania w LaskachIntegracyjno-modlitewny zjazd osób obecnie związanych z Instytutem.
    • TygielWeekendowa konferencja w Lublinie o problemach społecznych i politycznych.
  • Kontakt
  • Wsparcie
  • Witraż
    4 czerwca 2024
  • Jan Marcinowski,
  • Czas czytania: 5 min

Deklaracja Dignitas Infinita – godność czy niezgodność?

Dwa miesiące temu, na początku kwietnia, ukazała się watykańska deklaracja Dignitas Infinita o godności człowieka. Od tego momentu zdążyła już wywołać w Kościele zagorzałą dyskusję. Słyszalne są głosy, że działania Watykanu są „zbyt liberalne” czy „oddzielone od tradycji”, ale niekoniecznie musi być to zgodne z rzeczywistością. Czy da się przeciąć tę nić niezgody wewnątrz Kościoła i pogodzić ze sobą przeciwne stanowiska?

Godność

Zagadnienie godności i życie osobowe to rzeczywiście fundamentalne zagadnienie tej deklaracji. Określenie godności człowieka, w różnych formach, pada w deklaracji aż 281 razy. Sama dyskusja natomiast zaczyna się już toczyć w odniesieniu do stwierdzeń zawartych w samym wprowadzeniu – szczególnie wokół tezy: „Nieskończona godność, niezbywalnie związana z istotą samego bytu, przysługuje każdej osobie ludzkiej, niezależnie od jakichkolwiek okoliczności i jakiegokolwiek stanu lub sytuacji, w jakich się znajduje” (DI, 1). Sformułowanie to, choć zgodne z nauczaniem Kościoła, wywołuje już na samym początku silną polemikę. Podstawowa rzecz poruszana przez polemików to niezbywalność „związana z istotą samego bytu”, gdzie pada pytanie głównie o przypadki, gdy ktoś tej godności stara się wyzbyć. Uznanie jednak zbywalności godności przysługującej każdej osobie ludzkiej, godzi także w nieskończoność tej godności. W takim stanowisku prezentuje się niemałe zagrożenie i pojawia się kolejne pytanie – w którym momencie osoba zbyłaby swoją godność? Niezbywalność godności ludzkiej ściśle jednak wynika z nauczania Chrystusa, który podkreśla godność każdego człowieka poprzez słowa Ewangelii, nadając jej nową wartość. Niezbywalność godności wynika więc z nadania jej z woli Boga.

Centrum deklaracji stanowi bezpośrednio powiązane z zagadnieniem godności, wezwanie do uznawania i poszanowania praw człowieka, walki z niesprawiedliwością czy dyskryminacją drugiej osoby. To również zachęta do promowania solidarności i życia w duchu współpracy.

Deklaracja stanowi u swoich podstaw zdecydowane wyzwanie realizacyjne dla ludzkości, poprzez podkreślanie niezbywalnej godności każdej osoby, bez względu na czynniki zewnętrzne, w których się ona znajduje.

Założenia Dignitas Infinita zdają się więc prowadzić do większego nacisku na budowanie społeczeństwa opartego na wartościach empatii, szacunku i sprawiedliwości społecznej, w jedności z trwającym wieki, a stale rozwijanym nauczaniem Kościoła, również w bardziej współczesnym aspekcie społecznym.

Niezgodność

Choć w deklaracji znajdziemy zdecydowany nacisk na wartość życia ludzkiego, trudno jednak doszukać się jakichś propozycji rozwiązań względem aborcji i eutanazji. Odnosi się jednak do tych zagadnień właśnie na gruncie godności.

Dokument „uderza” więc w liczne tematy sporne, a właśnie wspomniana aborcja i eutanazja są jednymi z tych, wokół których już od dłuższego czasu toczy się rozemocjonowana debata publiczna (o ile tak można nazwać tę formę „dialogu”).

Dokument podąża za koncepcją Karola Wojtyły przedstawioną w sposób szczególny w książce Osoba i czyn, którą można streścić w twierdzeniu „Osoba to ktoś, a nie coś”. Dzieło stworzenia człowieka przez Boga (wedle rozumienia chrześcijańskiego) jest nieomylne. Nieomylność boskiego aktu stwórczego i jej pochodzenie od samego Stwórcy zdają się nadawać człowiekowi godność samą w sobie nieskończoną i niezbywalną – z natury swego pochodzenia.

Takimi torami podąża też myśl św. Tomasza z Akwinu, twierdzącego: „Osoba oznacza to, co jest najdoskonalsze w całej naturze, to znaczy byt samoistnie bytujący w naturze rozumnej” (STh, I, q.29, a.3). Czemu jednak przytaczam tu cytat odnoszący się do bytowania osoby? Kluczem dla mnie jest sformułowanie „najdoskonalsze w całej naturze” – aspekt osobowy życia jest czymś, co w zasadzie każdy człowiek przyznałby sobie i innym: ktoś jest osobą, jeśli ma udział w tej doskonałości, stąd też z bytowaniem osobowym wiążą się pewne prawa. Jednym, szczególnie ważnym z nich, jest właśnie godność osobowa człowieka.

***

Podczas lektury tego typu dokumentów narzucać się może pytanie, dla kogo w zasadzie Dykasteria Nauki Wiary pisze tę deklarację. Nieprzekonani do nauczania Kościoła pod jej wpływem nie zmienią swojego zdania, natomiast dla każdego katolika jest to nauczanie oczywiste… Tylko czy na pewno? Prawda, z pozoru oczywista, wymaga przypominania i rozwijania. Myślę, że dokument sam w sobie nie ma na celu nikogo przekonywać, a raczej na nowo obudzić w czytelniku potrzebę refleksji nad problematyką nauczania Kościoła, przedstawianą w obliczu Objawienia.

Wokół deklaracji tej, jak wspomniałem na wstępie, nadbudowało się bardzo wiele głosów. Stanowi to, że tematy po raz kolejny poruszane w tego typu dokumentach, wciąż są aktualne i znajdują się w centrum wielu sporów czy dyskusji. Zaskakujące jest, że pojęcie godności może być kością niezgody.

***

Seria „Witraż” to współczesne odczytywanie klasycznych pozycji nauczania społecznego Kościoła – chcemy, by stawało się ono pryzmatem, przez który patrzymy na współczesne problemy społeczne.

Tagi: aborcjaDignitas infinitaeutanazjagodnośćOsoba i czynWojtyła
Jan Marcinowski
Jan MarcinowskiStudent filozofii o zacięciu technicznym, a w przerwach od nauki zapalony nauczyciel żeglowania. Związany z DDA „Beczka”. Poza siedzeniem i myśleniem, do jego obszaru zainteresowań należą między innymi: długie spacery (szczególnie górskie), żeglarstwo, szeroko rozumiane sztuki – od muzyki, przez użytkową, po malowanie.

Zobacz Również

Temat miesiącaWitraż
Państwo Boże vs państwo ziemskie. Augustyn jako nieoczywisty patron KNS Jarosław Herman, 31 maja 2025
Temat miesiącaWitraż
Ite ad Thomam. Tomasz i nauka społeczna Gabriela Szewczuk, 17 maja 2025
Więcej artykułów z tej kategorii

Wyszukaj
Najnowsze publikacje
  • JP2 Studies - przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem [FOTOR...
  • Krucjata – akt miłosierdzia względem chrześcijan na Wsc...
  • Od pasji do misji: nasz rok na Angelicum
  • Tertion 2025 – trzy dekady, jedna wspólnota [FOTORELACJ...
  • Papież Franciszek i dyplomacja w cieniu rosyjskiej agre...
Zbliżające się wydarzenia
  • Kajaki Tertio 2025 – Czarna Hańcza i ... 11.07 - 13.07.2025
  • Obóz Integracyjno-Naukowy dla Maturzy... 16.09 - 25.09.2025
  • Spotkanie środowiskowe w Laskach R... 24.10 - 26.10.2025
Kategorie
  • Analiza
  • Azymut
  • George Weigel
  • Globalne Południe pod Lupą
  • Historia w witrażu
  • Kościół
  • Krótko
  • Kultura w witrażu
  • Opinia
  • Podcast
  • Recenzja
  • Relacja
  • Reportaż
  • Rozmowa
  • Świat w witrażu
  • Temat miesiąca
  • Tertio
  • Witraż
  • Witraż naukowy
  • Witraż republikański
Najnowsze publikacje
  • JP2 Studies - przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem [...
  • Krucjata – akt miłosierdzia względem chrześcijan n...
  • Od pasji do misji: nasz rok na Angelicum
  • Tertion 2025 – trzy dekady, jedna wspólnota [FOTOREL...
  • Papież Franciszek i dyplomacja w cieniu rosyjskiej agr...
×
Zapisz się do newslettera

Chcesz być na bieżąco z Tertio? Dowiedzieć się o najnowszych wydarzeniach i projektach? Dostać informacje o możliwościach wsparcia naszej działalności? Jeśli tak, to zapisz się do naszego newslettera! Znajdziesz tu: aktualności z życia fundacji, informacje o naszych projektach i działaniach, propozycje wsparcia naszej działalności oraz treści, których nie znajdziesz nigdzie indziej!

Kontakt
  • Telefon: 667 721 263
  • Email: instytut@tertio.pl
  • Adres: ul. Grodzka 7/2,
    50-120 Wrocław
Wesprzyj nas
  • NIP: 676 21 95 471
  • KRS: 0000036659
  • Numer rachunku bankowego:
    33 1240 4706 1111 0000 5168 6138
Nasze social media

Polityka prywatności

© Copyright 2024 Divib Media