- online
Wojna i pokój [temat miesiąca – czerwiec 2025]

Temat miesiąca tertio.pl to kontynuacja naszych działań popularyzujących katolicką naukę społeczną. Przez 30 lat zrealizowaliśmy wiele projektów, takich jak Dar na 100, 56 edycji Szkół Zimowych czy 33 edycje Tertio Millennio Seminar.
Pamiętając, że wiara, która nie dotyka ran świata, staje się intelektualnym eskapizmem, schodzimy z wyżyn teorii na arenę współczesności – w czerwcu poruszamy tematykę wojny i pokoju.
Ten miesiąc rozpoczynamy odpowiadając na krzyk, który wciąż odbija się echem: „Ręce precz od Afryki!”. To prowokacja intelektualna i duchowa papieża Franciszka zmusza do postawienia pytania o miejsce Kościoła w świecie rządzonym przez bezwzględną logikę siły, wyzysku i przemocy. Dramat Demokratycznej Republiki Konga – ziemi bogatej w surowce i owładniętej chciwością rynku – to paradygmatyczny obraz zmagania się civitas Dei z civitas terrena w jego najbrutalniejszej odsłonie.
Uczciwość intelektualna każe nam spojrzeć również na te karty historii, gdzie granica między obroną a agresją, między świadectwem a przymusem, zdaje się niebezpiecznie zacierać. W czerwcu zapytamy także o perspektywę św. Bernarda z Clairvaux, wielkiego mistyka i doktora Kościoła, który stał się płomiennym orędownikiem II krucjaty.
Spojrzenie w przeszłość nie będzie jednak ucieczką od teraźniejszości. Dlatego prześledzimy, jak na tragedię wojen odpowiadali papieże XX wieku – stulecia naznaczonego hekatombą totalitaryzmów. Od dramatycznego apelu Benedykta XV, nazywającego I wojnę światową „niepotrzebną rzezią”, przez kontrowersje i dylematy Piusa XII w obliczu Zagłady, a w szczególności aż po bezkompromisowe „Nigdy więcej wojny!” Jana Pawła II, którego głos hartował pamięć o dwóch totalitaryzmach.
Zastanowimy się również, co różne postawy – od proroctwa po dyplomację, od jednoznacznego potępienia po oskarżenia o milczenie – mówią nam o próbach odpowiedzi na toczące się dziś konflikty i jakie wyzwania stawiają przed Kościołem w XXI wieku.
Publikacja z serii w każdy weekend.

Czytaj
Kompas w stuleciu rzezi. Jak Kościół uczył się mówić o wojnie
W XX wiek ludzkość weszła z butną wiarą w nieograniczony postęp. Triumf rozumu, potęga przemysłu i nowe ideologie obiecywały raj na ziemi. Zamiast tego, stulecie to stało się areną bezprecedensowej rzezi, piekłem dwóch wojen światowych i mroczną epoką totalitaryzmów, które usiłowały wykorzenić Boga z serca człowieka. W ogniu tej katastrofy Kościół katolicki, pozornie osłabiony i pozbawiony ziemskiej władzy, musiał na nowo odnaleźć swój głos. Musiał nauczyć się mówić o wojnie i pokoju w świecie, który przestał go słuchać – pisze Jarosław Herman.
Czytaj tutaj
Czytaj
Nowa inkarnacja wojny domowej w Kongu
„Nie możemy przyzwyczajać się do krwi, która płynie w tym kraju od dziesięcioleci, zabierając miliony istnień. (…) Niech świat wie, co się tutaj dzieje!” — wołał papież Franciszek podczas swojej pielgrzymki do Demokratycznej Republiki Konga w 2023 roku, kierując te słowa nie tylko do zgromadzonych wiernych, lecz także do całej wspólnoty międzynarodowej. Jego dramatyczny apel przywołuje długą i bolesną historię tego regionu – pisze Marcin Lupa.
Czytaj tutaj


Czytaj
Krucjata – akt miłosierdzia względem chrześcijan na Wschodzie?
Chciwość, fanatyzm i brutalna inwazja – to skojarzenia, które najczęściej towarzyszą wyprawom krzyżowym w kulturze popularnej. Obraz rycerza z krzyżem na płaszczu jako bezwzględnego najeźdźcy utrwalili wpływowi historycy, widząc w krucjatach jedynie imperializm i nietolerancję. Aby pojąć motywacje pierwszych krzyżowców, trzeba jednak porzucić dzisiejszą wrażliwość i zanurzyć się w świecie głębokiej pobożności, w którym miłość chrześcijańska (caritas) mogła stać się usprawiedliwieniem dla zbrojnego czynu. Analizując słowa papieża Urbana II i pisma św. Bernarda z Clairvaux można odkryć, że to właśnie miłosierdzie wobec braci w wierze było przedstawiane jako najwyższa motywacja do podjęcia krzyża. Pisze Franciszek Kubiak.
Czytaj tutaj
Czytaj
Papież Franciszek i dyplomacja w cieniu rosyjskiej agresji
Wojna w Ukrainie stała się dla dyplomacji Stolicy Apostolskiej najpoważniejszym testem od dziesięcioleci. W starciu z otwartą, cyniczną agresją zasada bezstronności, mającej chronić rolę Watykanu jako potencjalnego mediatora, została wystawiona na próbę. W ostatnich latach ostrożność Franciszka nie była jednak czymś nowym, a raczej echem dawnych obaw i wyborów decydujących o życiu i śmierci – pisze Jarosław Herman.
Czytaj tutaj

Wesprzyj powstawanie treści na tertio.pl
Dziękujemy za wszelkie wsparcie – dzięki niemu jesteśmy w stanie profesjonalnie redagować teksty, montować podcasty oraz je promować. Ponadto możemy tworzyć tematyczne wydarzenia w Krakowie i Warszawie!