- online
Chrześcijaństwo w kulturze terapeutycznej [temat miesiąca – październik 2025]
Temat miesiąca tertio.pl to kontynuacja naszych działań popularyzujących katolicką naukę społeczną. Przez 30 lat zrealizowaliśmy wiele projektów, takich jak Dar na 100, 56 edycji Szkół Zimowych czy 33 edycje Tertio Millennio Seminar.
W dobie, gdy troska o dobrostan psychiczny stała się w niektórych przypadkach przynajmniej częściowym substytutem religii, a język terapii przeniknął do naszych rozmów o wychowaniu, relacjach i duchowości, pytanie o zależność psychologii i wiary pozostaje ważne. Czy jako katolicy możemy bezkrytycznie czerpać z dorobku współczesnych metod psychoterapii? A może za obietnicą samopoznania i uzdrowienia kryje się wizja człowieka, która stoi w sprzeczności z Ewangelią?
Jak pokazują autorzy tacy jak Philip Rieff czy Jonathan B. Imber, obecny w kulturze Zachodu etos psychoterapeutyczny przeniknął nasze instytucje – szkoły, sądy, miejsca pracy, a nawet Kościół – zmieniając nasze rozumienie moralności, autorytetu i samego celu ludzkiego życia.
Również Alasdair MacIntyre w Dziedzictwie cnoty wskazuje na postać terapeuty jako jednego z kluczowych bohaterów naszej zdezorientowanej moralnie epoki naznaczonej emotywizmem. Rola terapeuty polega na technicznym usprawnianiu funkcjonowania człowieka, zarządzanie emocjami. Stajemy więc przed pytaniem: czy celem naszego życia jest być „dobrze przystosowanym”, czy być świętym?
Czy jednak całą współczesną psychologię należy spisać na straty? Jak pokazuje w swoim artykule Jędrzej Stefanowicz, francuski filozof Jacques Maritain proponuje drogę krytycznego dialogu. Analizując myśl Freuda, Maritain zachowuje to, co cenne, i odrzuca to, co błędne. Wskazuje, jak odkrycie nieświadomości może pogłębić chrześcijańskie rozumienie tajemnicy człowieka i jak freudowski dynamizm może otworzyć nas na myślenie o celu (telos). Jednocześnie demaskuje redukcjonistyczne zagrożenia, takie jak sprowadzanie duchowych dążeń do zaspokajania niższych popędów (sublimacja) czy pesymistyczna antropologia, która zapomina o godności człowieka jako stworzenia. Maritain uczy nas, jak „ochrzcić” pewne psychologiczne intuicje, nie porzucając chrześcijańskiej wizji osoby ludzkiej.
Publikacje z serii w weekendy.
Czytaj
Trzy lekcje z Freuda według Maritaina
G.K. Chesterton napisał kiedyś, że Kościół utrzymywał w swojej historii sprzeczności (takie jak dobro posiadania rodziny i dobro celibatu), niczym kolory biały i czerwony na tarczy św. Jerzego, mając jednocześnie zdrową odrazę do różowego. Wydaje mi się, że obecnie przestrzenią, w której panuje przykre zamiłowanie do wybiórczego monochromatyzmu, jest kwestia relacji współczesnej psychologii, szczególnie w swoim wymiarze terapeutycznym, do wiary katolickiej – pisze Jędrzej Stefanowicz.
Czytaj
Czytaj
Modlitwa nie zastąpi terapii
Kryzys psychiczny staje się dziś zjawiskiem powszechnym. Gabinety psychologów są przepełnione, a system ochrony zdrowia nie nadąża za skalą zapotrzebowania. W tym kontekście rodzi się pytanie o adekwatność dotychczasowych form wsparcia, również duchowego – pisze Dominika Mościbrodzka.
Czytaj
Niewierny Tomasz, Michelangelo Merisi da Caravaggio 
Czytaj
Dlaczego dobre relacje i wiara czynią nas szczęśliwszymi? Perspektywa psychologiczna i ewangeliczna
Istnieje jeden czynnik, który nieprzerwanie potwierdza swój trwały i bardzo silny wpływ na jakość ludzkiego życia – są to dobre relacje. Jakie wnioski z tego faktu wyciąga psychologia pozytywna? I jak ma się do tego chrześcijaństwo? – pisze Dominika Mościbrodzka.
Czytaj
Wesprzyj powstawanie treści na tertio.pl
Dziękujemy za wszelkie wsparcie – dzięki niemu jesteśmy w stanie profesjonalnie redagować teksty, montować podcasty oraz je promować. Ponadto możemy tworzyć tematyczne wydarzenia w Krakowie i Warszawie!
Czytaj
Psychologia do zbawienia koniecznie przydatna
Świadomość, że pojęcie „uczucia” należy do chrześcijańskiego dziedzictwa czy fakt, że żadne uczucie samo w sobie nie jest złe, mogłyby uchronić przed wieloma błędnymi koncepcjami, które odbierają radość życia dziesiątkom wierzących. Pozwoliłoby to także zauważyć, że intensywność przeżywanych uczuć w trakcie modlitwy nie jest probierzem ludzkiej świętości – pisze Mikołaj Musiał.
Czytaj
Gemini Nano Banana. Inspiracja: okładka "Wyjść poza schemat. Jak uwolnić się z emocjonalnych i duchowych pułapek", Wydawnictwo WAM, 2025 
